Dr. Safet Bandžović

Sažetak: Prošlost Bosne i Hercegovine i nekadašnje jugoslavenske državne zajednice izložena je u “historiografiji tranzicije” višedimenzionalnim preispitivanjima, reintepretaciji i revalorizaciji. Historija Bošnjaka, podvrgnuta pritom krutim shvatanjima i ideološkim matricama iz nekih akademskih krugova, ne samo u okruženju, nerijetko se i dalje interpretira s mnoštvom stereotipa, s neutemeljenim zaključcima. Postoje, ne samo u regionalnim naučnim krugovima, otpori prema racionalnim rekonstrukcijama, propitivanju i reaktuelizaciji “kontroverznih” tema, pošto im odgovaraju konzervirane slike, manihejske ocjene i dogmatska terminologija. Odsustvo želje da se to stanje prevaziđe posljedica je diskriminatorskog stava u tim manje-više limitiranim historiografijama, pritisnutim tegovima politike i prevaziđenih istraživačkih koncepcija. Stereotipi i predrasude su višestruko imuni na kontraargumente koji izviru iz suprotnih iskustava i saznanja. Brojna pitanja vezana za Drugi svjetski rat, posebno zabošnjački antinacionalistički stav, humanost i manifestiranje solidarnosti s drugim ugroženimetničkim zajednicama, mimo ideoloških premisa i “zvaničnih istina” nakon 1545. ostala su dugou većoj ili manjoj mjeri marginalizirana, iako traže objektivnije i potpunije odgovore. Jedna od tih multiperspektivnih tema, koja iziskuje deideologizirani odnos, jesu muslimanske rezolucije, potpisivane krajem ljeta i u jesen 1541. u više bosanskohercegovačkih gradova u nezavidnim prilikama okupacije i sveopće nesigurnosti, protiv pogroma Jevreja, Srba i Roma, braneći najdublje ljudsko pravo, pravo na život, slobodu i ravnopravnost pojedinca i nacionalnih zajednica.

Ključne riječi: Drugi svjetski rat, NDH, Bošnjaci, muslimanske rezolucije, kultura sjećanja

Dr Safet Bandzovic – Narativi o ratu i vrijednosni sudovi – Bosnjaci u vrtlogu iskusenja 1941