Adil Zulfikarpašić i Bosanski pogledi prema “totalitarnim pokretima” u Jugoslaviji
Dr. Milivoj Bešlin
Dr. Petar Žarković
Sažetak: Rad polazi od teorija o totalitarizmu i njihovih (post)hladnoratovskih funkcionalizacija. Izjednačavanje fašizma i socijalizma imalo je političku funkcijulegitimizacije antikomunizma. Problem s naknadnom totalitarizacijom jugoslovenskog poretka je u tome što nikada nije postignut konsenzus u nauci i teoriji. U radu se akcenat stavlja na temeljne ideološke odrednice Adila Zulfikarpašića i liberalnog kruga pretežno muslimanske emigracije okupljene oko časopisa Bosanski pogledi. Njihova politička pozicija liberalno-demokratskog centra odbacivala je saradnju i s jugoslovenskim vlastima u zemlji, ali i s nacionalističkim krugovima u emigraciji, jednako ih ocenjujući kao totalitarne, antiliberalne i demokratski deficitarne. Zulfikarpašić je, gradeći emigrantske organizacije bosanskohercegovačkih muslimana, tragao za sličnim liberalnim i demokratskim strukturama među političkim emigrantima drugih jugoslovenskih naroda u borbi za demokratizaciju Jugoslavije, tražeći ravnopravno mesto za Bosnu i Hercegovinu i prihvatanje realnosti o posebnosti bošnjačkog (muslimanskog) nacionalnog identiteta.
Ključne reči: Adil Zulfikarpašić, Bosanski pogledi, Jugoslavija, emigracija, Bošnjaci, liberalizam, totalitarizam.